Dossiermoddergat.nl

2024, december

Opblazen

Zondag 1 december, Delft

Het begint met een documentaire van Anthony Bourdain op Netflix. Ik had nog nooit van hem gehoord. Wyb wilde ernaar kijken omdat ze wist dat hij een kok was. Maar tijdens het kijken blijkt dat hij veel meer was. Hij begon als kok, daarnaast schreef hij romans. Hij brak door met de bestseller Kitchen Confidential, waarin hij de duistere kant van het restaurantwezen beschrijft.

Zijn leven verandert fundamenteel als hij wordt gevraagd de wereld over te reizen en op zoek te gaan naar authentieke plaatselijke gerechten. Zijn programma’s worden in de loop van de jaren steeds breder, ze gaan niet zozeer meer over gerechten, recepten, maar meer hoe hij het eten beleeft. Daarnaast vertelt hij over de politieke en maatschappelijke situatie van de landen die hij bereist.

Netflix maakte dus een documentaire over zijn leven. Titel: Roadrunner. Het is zo’n typisch Amerikaanse documentaire waar ik eigenlijk niet van hou. Ongelooflijke snelheid. 100 verschillende beelden per minuut. Opgewonden muziek. Associatief. Razendsnel. Alles ten koste van goede informatie en in schrille tegenstelling tot de rustige en weldoordachte documentaires die voortkomen uit de rijke Nederlandse documentaire traditie. Toch blijven Wyb en ik kijken. Bourdain is een fascinerende persoonlijkheid. Sympathieke gast, lijkt me. Hij zou een vriend van me kunnen zijn, bedenk ik tijdens het kijken.

We zien Anthony Bourdain zich steeds meer loszingen van zijn vroegere leven. Hij werkt zich uit de naad, 250 dagen per jaar reizen, enorme productie en populariteit. Overal en altijd wordt hij herkend. Dat neemt niet weg dat hij steeds ontevredener is over zijn leven. Relaties zijn door het werken op de klippen gelopen, zijn enige dochter ziet hij nauwelijks.
Op 8 juni 2018 hangt hij zichzelf op in een hotelkamer in het Franse plaatsje Kaysersberg. Een paar jaar daarvoor liet hij aan een vriend al weten: ‘‘I hate my job, I hate my fans, I hate my life.’

Ik zag het aankomen. Een leven dat oogt als succes. Maar ondertussen zie je hem denken: hoe kom ik hier vanaf. Langzaam blies hij zichzelf op. Misschien daarom bleef ik kijken, ik identificeer me ermee. Dat jezelf opblazen is herkenbaar, deed ik ook. Ook ik heb lang gedacht: laat het alsjeblieft ophouden. Laat me de stekkers eruit trekken. Bourdain draaide in één keer de hoofdschakelaar om. Ander mogelijkheden waren er waarschijnlijk niet, te veel verplichtingen, te veel verwachtingen.

Ik heb nooit aan zelfmoord gedacht. Maar ik had wel die enorme behoefte om met het drukke leven te stoppen. De tegenzin, die ken ik goed. De weerstand. Ik koos ervoor om stekker na stekker eruit te trekken, genoot van de toenemende rust. Bourdain vond de rust door de dood. Ik vond de rust door alle activiteiten te stoppen en vrij van alle verplichtingen te leven op een berg in Frankrijk, een groot genot.